Spory sądowe mogą wkrótce ulec skróceniu. Wszystko za sprawą nowych przepisów dotyczących wspierania polubownych metod rozwiązywania sporów, które obowiązują od 1 stycznia 2016 r. Zmienione przepisy, dotyczą przede wszystkim kodeksu postępowania cywilnego i mają na celu zwiększenie stosowania alternatywnych metod rozwiązywania sporów.
Już wnosząc pozew powód będzie musiał poinformować sąd, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku, gdy takich prób nie podjęto wyjaśnić przyczyny ich niepodjęcia. Jednocześnie wzrasta obowiązek sądu informowania o możliwości skierowania sprawy do mediacji i nakłaniania do niej. Strony uzyskają przy tym pierwszeństwo przy wyborze mediatora. Sąd będzie mógł skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania. Powyższa możliwość nie będzie dotyczyć spraw rozpoznawanych w postępowaniach upominawczym oraz nakazowym, chyba że dojdzie do skutecznego wniesienia zarzutów.
Co ważne skierowanie na mediację będzie możliwe więcej niż raz w toku postępowania, a czas jej trwania będzie wynosić do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji będzie mógł zostać przedłużony pod warunkiem, że będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy.
Mediator prowadząc mediację, będzie mógł wykorzystywać różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych. Mediator na zgodny wniosek stron będzie mógł również wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie będą dla stron wiążące.
Nie dojście do wszczęcia mediacji przedsądowej z powodów niezależnych od wierzyciela wywoła dla niego pozytywne skutki związane z przerwaniem biegu przedawnienia roszczenia, jeżeli wniesie on pozew w terminie trzech miesięcy. Strona, która w sposób oczywiście nieuzasadniony odmówiła poddaniu się mediacji będzie mogła być obciążona kosztami.
W sądach okręgowych zostaną ustanowieni koordynatorzy do spraw mediacji, którzy będą wykonywać działania na rzecz rozwoju mediacji, zapewniać sprawną komunikację pomiędzy sędziami i mediatorami oraz stałymi mediatorami, a także współpracować przy organizowaniu spotkań informacyjnych.
Zmiany dotyczą również sądownictwa arbitrażowego. Wprowadzono jednoinstancyjność prowadzonych w sądach powszechnych spraw o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroków zagranicznych sądów polubownych oraz postępowań ze skarg o uchylenie wyroku sądu polubownego. Termin na wniesienie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego ulegnie skróceniu z trzech do dwóch miesięcy. Ponadto, pomimo ogłoszenia upadłości zapis na sąd polubowny nie będzie tracił mocy, a toczące się przed sądem polubownym postępowania będą kontynuowane.
Ustawodawca wprowadza także nowe korzystne dla przedsiębiorców zasady korekt kosztów. Przyjęte rozwiązania dotyczą korekt przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów wynikających ze zdarzeń mających wpływ na zmianę podstawy opodatkowania, które nastąpiły po dokonaniu czynności zobowiązującej do wystawienia faktury pierwotnej lub innego dokumentu. Korekta przychodu lub kosztu uzyskania przychodu nie będzie jednak możliwa, gdy została spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Zgodnie z nowymi zasadami rozliczanie faktury korygującej i innych dokumentów korygujących (korekta podstawy opodatkowania w PIT i CIT) będzie dokonywane w bieżącym okresie rozliczeniowym. Nowe przepisy będą stosowane odpowiednio także do korekty odpisów amortyzacyjnych. Zmiany w tym zakresie weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., tym samym przepisy o korektach będą obowiązywały również z tym dniem. Ponadto, przepis przejściowy ustawy rozszerza zastosowanie tego rozwiązania na przychody lub koszty uzyskania przychodów uzyskane lub poniesione przed dniem 1 stycznia 2016 r., jeżeli zdarzenie powodujące korektę nastąpi po tym dniu.
Omówione zmiany to tylko najważniejsze z nich. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów zmienia bowiem osiem różnych ustaw.