Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 2023 r. (sygn. akt II CSKP 2252/22) oddalił skargi kasacyjne złożone przez obie strony postępowania, w którym agentka przyjmująca zlecenie od spółki z o. o. wniosła m.in. o nakazanie dającemu zlecenie przedsiębiorcy złożenia oświadczenia o należnej powódce prowizji oraz udostępnienia informacji potrzebnych do ustalenia, czy wysokość należnej prowizji została prawidłowo obliczona.
W uzasadnieniu orzeczenia Sąd podkreślił, że upływ terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę prowizji nie powoduje, że roszczenia informacyjne (art. 7615 §2 i 3 Kodeksu cywilnego) dotyczące prawidłowości obliczenia prowizji stają się „bezprzedmiotowe” i nie mogą być skutecznie dochodzone w postępowaniu sądowym. Jednocześnie wskazano, że roszczenia informacyjne, jako cywilnoprawne roszczenia majątkowe, ulegają przedawnieniu w terminie trzyletnim, właściwym dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – z zastrzeżeniem, że możliwość ich dochodzenia przed sądem jest ograniczona terminem sześciu miesięcy od dnia zgłoszenia żądania dającemu zlecenie (art. 7615 §3 Kodeksu cywilnego). Od powyższego roszczenia informacyjnego agenta należy odróżnić istniejący po stronie dającego zlecenie obowiązek złożenia agentowi oświadczenia zawierającego dane o należnej mu prowizji, wskazującego dane stanowiące podstawę do obliczenia wynagrodzenia należnego agentowi (art. 7615 §1 Kodeksu cywilnego). Obowiązek ten pełni funkcję odmienną od roszczenia informacyjnego i nie jest zaskarżalny. Sąd Najwyższy wyjaśnił również, odwołując się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, że prowizja od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej nie jest obligatoryjna. Przepis regulujący tą prowizję ma więc charakter dyspozytywny, a zatem strony umowy agencyjnej mogą postanowić, że tego rodzaju prowizja nie będzie przysługiwała agentowi.
