Rekomendacja 20
Zakład ubezpieczeń może pomniejszyć należne poszkodowanemu zadośćuczynienie o odpowiednią kwotę wynikającą z ustalenia przyczynienia się poszkodowanego lub zmarłego do powstania szkody niemajątkowej lub zwiększenia jej rozmiaru.
W rekomendacji nr 20 KNF wskazuje, że w przypadku ustalenia przez zakład ubezpieczeń, że poszkodowany lub zmarły przyczynił się do powstania szkody niemajątkowej lub zwiększenia jej rozmiaru, zakład ubezpieczeń jest uprawniony do obniżenia należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia.
Podkreślenia wymaga, że możliwość ograniczenia obowiązku naprawienia szkody z uwagi na przyczynienie się poszkodowanego do jej wyrządzenia lub zwiększenia przewidują też obecnie obowiązujące przepisy prawne, a mianowicie art. 362 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.
Warto wskazać, że ani Kodeks cywilny, ani KNF nie wyjaśniają co należy rozumieć pod pojęciem „przyczynienia się”, a tematyka ta wywołuje poważne rozbieżności w doktrynie i orzecznictwie. Przedstawiciele doktryny i orzecznictwa zgodni są jednak co do tego, że żeby można było mówić o przyczynieniu się poszkodowanego, to konieczne jest istnienie takiego zachowania się poszkodowanego, które pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z powstałą szkodą, za którą ponosi odpowiedzialność inna osoba. Niektórzy przedstawiciele doktryny stoją na stanowisku, że z przyczynieniem się mamy do czynienia w przypadku, gdy w wyniku badania stanu faktycznego sprawy dojść trzeba do wniosku, że bez udziału poszkodowanego szkoda hipotetycznie nie powstałaby albo nie przybrałaby rozmiarów, które ostatecznie osiągnęła.
