Z dniem 1 lipca 2015 r. obowiązuje zmieniony przepis art. 91 ust. 3a ustawy PZP. W poniższym tekście wyjaśniamy, co i w jakim zakresie uległo zmianie.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 91 ust. 3a ustawy PZP, jeżeli złożono ofertę, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o podatku VAT, zamawiający w celu oceny takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny podatek VAT, który miałby obowiązek rozliczyć zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Jednocześnie w celu ochrony zamawiających jako płatników podatku od towarów i usług ustawodawca nałożył na wykonawców obowiązek informowania o istnieniu takiego zobowiązania podatkowego, co wynika bezpośrednio ze zdania drugiego art. 93 ust. 3a ustawy PZP. Zgodnie z jego treścią, wykonawca, składając ofertę, musi poinformować zamawiającego:
- czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego,
- wskazać nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będzie prowadzić do jego powstania,
- wskazać wartość towaru lub usługi bez kwoty podatku.
Przepisy ustawy PZP nie precyzują jednak, w jakiej formie wykonawca powinien poinformować zamawiającego o obowiązku podatkowym, bądź jego braku. Wydaje się, że najbardziej właściwą formą będzie pisemne oświadczenie wykonawcy składane wraz z ofertą w oryginale.
Należałoby również zwrócić uwagę na konsekwencje związane z wprowadzeniem do procedury udzielania zamówienia publicznego nowego, obligatoryjnego dokumentu, jakim jest powyższe oświadczenie, w tym na konsekwencje związane z brakiem jego złożenia, a także niepełnymi, bądź błędnymi danymi zawartymi w oświadczeniu.
Biorąc pod uwagę systematykę ustawy PZP, najbardziej właściwym trybem działania zamawiających w takich przypadkach powinno być odrzucanie ofert w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 1 ) ustawy PZP (niezgodność oferty z ustawą) lub art. 89 ust. 2 ustawy PZP (niezgodność oferty z SIWZ). Czy jednak zaniechanie załączenia do oferty oświadczenia lub załączenia oświadczenia wadliwego będzie powodować automatyczne odrzucanie ofert?
Nie jest to bowiem dokument, do którego zamawiający może zastosować art. 26 ust. 3 (wezwanie do uzupełnienia dokumentów) oraz 26 ust. 4 ustawy PZP (wezwanie do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub dokumentów). Zamawiający w takiej sytuacji może żądać jedynie wyjaśnienia treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy PZP, który jednak nie uprawnia go do żądania uzupełniania oferty o jakiekolwiek dokumenty.
Na podstawie przypadków, z którymi mieliśmy do czynienia po dwóch tygodniach obowiązywania nowego art. 91 ust. 3a ustawy PZP, zaobserwowaliśmy, że zamawiający wzywali wykonawców, którzy nie złożyli tzw. oświadczenia o obowiązku podatkowym, do jego uzupełniania. Niektórzy z nich działali na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy PZP, inni natomiast w ogóle nie wskazywali podstawy prawnej wezwania.
Nie można jednak wykluczyć, że wśród zamawiających znajdą się i tacy, którzy będą przejawiać mniej liberalne podejście i automatycznie odrzucać oferty wykazujące braki w dokumentacji.