Nieuczciwa sprzedaż jest pojęciem opisującym wątpliwy pod względem prawnym i etycznym sposób oferowania i sprzedaży produktów finansowych. Na nieuczciwą sprzedaż składać się mogą zarówno zachowania, jak i procedury sprzedaży oraz działania marketingowe, które mają na celu wprowadzenie konsumentów w błąd (np. działanie agenta ubezpieczeniowego, który świadomie lub nie, wprowadza konsumenta w błąd co do mechanizmu funkcjonowania oferowanego produktu, jego funkcji i zastosowania; reklama lub broszura pomijająca istotne informacje na temat danego produktu finansowego).
Pojęcie to wywodzi się z Wielkiej Brytanii, gdzie występuje w systemie prawnym jako poważne naruszenie zasad rynkowych i jest objęte sankcją.
Ocena potrzeb klientów
Ocena potrzeb konsumentów na etapie poprzedzającym wystąpienie z ofertą jest obowiązkiem przedsiębiorcy. Ocenie Urzędu nie podlegają zatem potrzeby konsumentów, ale sposób oferowania i sprzedaży usług finansowych. Niedopuszczalne jest naruszanie przepisów szczególnych regulujących dane obowiązki przedsiębiorcy względem konsumenta lub dobrych obyczajów. Zabronione jest także oferowanie usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru (jak np. proponowanie skomplikowanych usług finansowych przez telefon). Nowy przepis nie narzuca w każdym przypadku dokonywania rozległych analiz. Przy ustalaniu potrzeb konsumentów oczekiwane jest jedynie uwzględnianie takich cech konsumentów, które odnoszą się do rodzaju proponowanej usługi (np. nie ma potrzeby, by przy udzielaniu krótkoterminowej pożyczki konsumenckiej na małą kwotę ustalać stan zdrowia konsumenta – jest to wręcz niedozwolone).
„Proponowanie” usług finansowych
Nowa praktyka dotyczy również działań marketingowych poza siedzibą przedsiębiorstwa. Ochrona konsumentów przed nieuczciwą sprzedażą musi obejmować różnego rodzaju zachowania przedsiębiorców, bez ograniczania się do czynności polegających na proponowaniu konsumentom usług finansowych w standardowy sposób w siedzibie przedsiębiorstwa. W przeciwnym razie nie mógłby zostać zrealizowany podstawowy cel nowego instrumentu – skuteczne wyeliminowanie nieuczciwej sprzedaży.
