Komisja Europejska zaprezentowała plan działań, który ma na celu zmniejszenie strat państw Unii Europejskiej spowodowanych nieuczciwymi praktyki przedsiębiorców dotyczącymi podatku VAT. Komisja chce uproszenia regulacji i umożliwienia państwom obniżania stawek podatku VAT według wewnętrznych potrzeb i warunków.
– Państwa członkowskie tracą znaczną część oczekiwanych przychodów z VAT – rocznie około 170 mld euro. Potrzebujemy tych pieniędzy, by wspierać inwestycje, wzrost gospodarczy, usługi publiczne. Ich brak to mniej środków dla szkół, szpitali, naszych systemów obrony, mniej konkurencyjności – wymieniał w trakcie konferencji prasowej unijny komisarz ds. gospodarczych i finansowych Pierre Moscovici.
Aktualny system VAT dla handlu transgranicznego pochodzi z 1993 r. Początkowo został zaimplementowany jako rozwiązanie przejściowe. Z tego powodu zawiera wiele luk, które wykorzystują nieuczciwe firmy. Komisja Europejska chce wprowadzić jednolity system podatku VAT dla tego typu transakcji. Miałby on polegać na dotychczasowym sposobie opodatkowania transakcji na podstawie stawek państwa przeznaczenia (tzw. zasada miejsca przeznaczenia), z tym, że zmianie ulegnie sposób pobierania podatku w celu zapewnienia właściwej ochrony przed próbami nadużyć.
– Nadszedł czas, by transakcje transgraniczne były traktowane tak samo jak operacje wewnątrz kraju. Innymi słowy musimy traktować w ten sam sposób transakcje pomiędzy krajami, jak między Brukselą i Antwerpią – wyjaśniał Moscovici.
Kolejnym udogodnieniem ma być zwiększenie swobody państwom UE w ustalaniu stawek podatku VAT. Obecnie na terenie całej Unii Europejskiej funkcjonuje ujednolicony system stawek podatku VAT na poszczególne towary i usługi, co do których można stosować zerowe lub obniżone stawki. Moscovici w trakcie prezentacji planu tłumaczył, że aktualnie rozważane są dwa warianty. Pierwszy polega na utrzymaniu minimalnej stawki podstawowej na poziomie 15 proc. i regularnym przeglądzie wykazu towarów i usług, które mogą być objęte obniżonymi stawkami w oparciu o informacje przekazywane przez państwa członkowskie. Druga opcja polega na zniesieniu wykazu towarów i usług, które mogłyby być objęte obniżonymi stawkami. W obydwu przypadkach zostałyby utrzymane aktualne stawki zerowe i obniżone.
Ponadto, plan zakłada stworzenie ogólnoeuropejskiego portalu internetowego. Jego celem byłoby informowanie przedsiębiorców o systemie poboru podatku VAT, zaś dla państw stanowiłby nowy, solidniejszy system gromadzenia podatku.
KE zapowiedziała, że przed końcem roku przedstawi projekt w sprawie unowocześnienia i uproszczenia podatku VAT w odniesieniu do transgranicznego handlu elektronicznego. Projekt ma m. in. umożliwić stosowanie takich samych obniżonych stawek do e-książek czy elektronicznych gazet jak w przypadku tradycyjnych publikacji papierowych. Natomiast w 2017 r. Komisja ma przedstawić pakiet przepisów upraszczających VAT, który stawia sobie na celu wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw i ułatwianie im handlu międzynarodowego.
Szacuje się, w Unii Europejskiej co roku dochodzi o oszustw transgranicznych, z powodu których państwa członkowskie w sumie tracą około 50 mld euro. Problem unikania płacenia podatku VAT dotyczy także Polski. Istnienie tzw. karuzeli podatkowej powoduje kłopoty dla uczciwych przedsiębiorców oraz obniża przychody budżetu państwa o kilka milionów.
