W Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego (dalej: Komisja) trwają prace nad projektem nowej Ordynacji podatkowej. Harmonogram prac zakłada, że projekt będzie gotowy w październiku 2017 r.
Pół roku temu – w październiku 2015 roku – rząd Ewy Kopacz przyjął założenia kierunkowe do projektu nowej Ordynacji podatkowej przygotowane przez Komisję. Obecnie trwają pracę nad brzmieniem poszczególnych przepisów.
Projekt nowej Ordynacji podatkowej założył realizację dwóch nadrzędnych celi. Po pierwsze ma on pozytywnie wpłynąć na poprawę społecznego postrzegania systemu podatkowego. Stąd projekt, ma dość silnie wzmacniać pozycję podatnika, szczególnie w relacjach z organem podatkowym. Drugim istotnym celem nowej Ordynacji podatkowej jest zwiększenie efektywności realizacji zobowiązań podatkowych. W projekcie wśród propozycji udogodnień dla podatników pojawiło się m. in. uprawnienia do uzyskania informacji o charakterze urzędowym z wielu źródeł oraz ochronę. Poza tym, jeśli podatnik zastosuje się do podanych informacji, będzie mógł dokonać uzgodnienia z organem skarbowym co do przyszłych i przeszłych rozliczeń zanim wyłoni się konflikt. Ponadto, projekt zakłada wydłużenie terminów na wniesienie odwołania do 30 dni i zażalenia do 14 dni. Projekt wprowadza też procedurę rozwiązywania sporów z udziałem mediatorów.
Projektodawcy zajęli się kwestią przedawnień zobowiązań podatkowych. Po pierwsze, zostanie skrócony czas organu podatkowego na dokonanie wymiaru podatku do lat 3 dla rozliczeń zobowiązań od osób fizycznych oraz do lat 5 dla rozliczeń przedsiębiorców. Natomiast, w przypadku znanych wysokości podatku na mocy deklaracji lub decyzji egzekwowanie zobowiązań prze organ podatkowy może trwać do 5 lat.
W projekcie mają znaleźć się również zapisy odnośnie uproszczonego postępowania podatkowego. Twórcy projektu chcą, aby znalazły się w nim ogólne zasady prawa podatkowego, w tym zasady ugodowego załatwiania spraw, czy rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. Oprócz tego, projekt ma rozszerzyć katalog praw i obowiązków podatnika. Wśród przepisów ma się pojawić m .in. prawo do rzetelnego, bezstronnego i terminowego załatwienia sprawy podatkowej, prawo do naprawienia szkody, prawo do ochrony prywatności i danych podatnika, prawo do uzyskania informacji, prawo do uprzejmego, profesjonalnego i sprawiedliwego traktowania.
Duże zmiany pojawiają się w kwestii uregulowania pełnomocnictw, zwłaszcza przepisów regulujących zakres pełnomocnictw ogólnych, których nie trzeba będzie załączać do akt każdej sprawy. Projekt przewiduje także powstanie internetowej bazy pełnomocnictw – „Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych”. Podobna baza powstanie na potrzeby publikowania interpretacji indywidualnych. Projektodawcy chcą wprowadzić centralizację zasad udzielania interpretacji w przypadku podatków lokalnych, które będą udostępniane w jednej, ogólnej bazie.
Twórcy nowej Ordynacji podatkowej stawiają sobie za zadanie także uproszczenie czynności kontrolnych. Według projektu zanim dojdzie do kontroli podatkowej powinny być zastosowane inne, mniej sformalizowane czynności weryfikacji zobowiązań, których zakończenie powinno stanowić złożenie odpowiedniej korekty. Projekt przewiduje też, że korekty na kwotę mniejszą niż 50 zł nie będą wymagały obecności podatnika. Oprócz zmian w samych procesach kontrolnych, Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego chce dokonać zmian atmosfery przeprowadzania kontroli. Według Komisji powinna ona być przyjazna dla obu stron procesu kontroli oraz nakierowana na zwalczanie przestępczości skarbowej, tj. pranie brudnych pieniędzy, wystawianie fikcyjnych faktur, czy zwalczanie działań grup zorganizowanej przestępczości.
Do nowej Ordynacji podatkowej zostanie wprowadzona tzw. klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Projektowane przepisy mają uniemożliwić występowania zjawiska unikania bądź zmniejszania podatków poprzez wystawianie fikcyjnych faktur, czyli takich które nie posiadają uzasadnienia w rzeczywistości. W przypadku zaistnienia podejrzeń występowania takiego precedensu to na fiskusie będzie spoczywał obowiązek udowodnienia okoliczności występowania takiego procederu.
