23 kwietnia 2023 roku, podczas posiedzenia plenarnego, Parlament Europejski przyjął zmiany w dyrektywie Solvency II. Przygotowanie tych zmian trwało cztery lata, a ich celem było zwiększenie roli sektora ubezpieczeniowego i reasekuracyjnego w dostarczaniu długoterminowych prywatnych inwestycji dla europejskich przedsiębiorstw. Zmiany mają na celu wzmocnienie odporności sektora oraz lepsze przygotowanie na przyszłe wyzwania. Nowelizacja ma również wspierać rozwój unii rynków kapitałowych, finansowanie zielonych i cyfrowych transformacji oraz odbudowę gospodarczą Europy po pandemii COVID-19.
Dyrektywa Solvency II, przyjęta w 2009 roku, wprowadziła nowe wymagania dotyczące działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w UE, aby zapewnić odpowiednią ochronę ubezpieczonym. Solvency II opiera się na podejściu zorientowanym na ryzyko i obejmuje trzy filary:
- Filar I: Wymogi ilościowe, w tym wycena aktywów i pasywów oraz wymagania kapitałowe.
- Filar II: Wymogi jakościowe, obejmujące zarządzanie ryzykiem i kontrolę w firmach oraz ocenę własnego ryzyka i adekwatności kapitałowej (ORSA).
- Filar III: Wymogi dotyczące sprawozdawczości nadzorczej i publicznej.
Mimo skutecznego działania od 2016 roku, Komisja Europejska zidentyfikowała obszary wymagające zmian. Nowelizacja zmienia regulacje dotyczące długoterminowych gwarancji, czyniąc je bardziej zgodnymi z ryzykiem i zwiększając odporność branży ubezpieczeniowej. Kluczowe zmiany obejmują obliczanie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zmniejszenie stopy kosztu kapitału z 6% do 4,75%, ekstrapolację, korektę zmienności oraz ryzyko stopy procentowej.
Rewizja Solvency II wprowadza istotne zmiany w trzech obszarach nadzoru:
- Nadzór nad działalnością transgraniczną: Zwiększenie precyzji i skuteczności nadzoru nad transgraniczną działalnością ubezpieczeniową.
- Nadzór makroostrożnościowy: Wzmocnienie kontroli nad ryzykiem płynności finansowej zakładów ubezpieczeń.
- Nadzór nad grupami ubezpieczeniowymi: Usprawnienie nadzoru i wprowadzenie nowych zadań technicznych w celu lepszego wdrożenia dyrektywy.
Nowe przepisy uwzględniają również ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem i zieloną transformacją. Mimo sceptycyzmu dotyczącego obowiązkowego uwzględniania tych ryzyk, zakłady ubezpieczeń będą musiały analizować najważniejsze ryzyka z ich własnej perspektywy. Nowe przepisy będą wdrażane przez zakłady ubezpieczeń w ciągu 24 miesięcy od opublikowania nowelizacji w Dzienniku Ustaw UE. Komisja Europejska i EIOPA muszą jeszcze zmodyfikować kilkadziesiąt aktów wykonawczych regulujących aspekty techniczne przed oficjalnym wdrożeniem nowych przepisów.