Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 maja 2016 r. (sygn. akt I CSK 334/15) orzekł, że ubezpieczyciel oferujący nieodpłatnie zieloną kartę przy zawieraniu umowy obowiązkowego OC może być zobowiązany do wypłacenia należności poszkodowanemu nawet wtedy, gdy sprawca nie dysponował taką kartą w chwili wypadku.
W rozpatrywanej sprawie kobieta, podróżująca autokarem w lipcu 2008 r. do Bułgarii, uległa wypadkowi komunikacyjnemu w trakcie przejazdu przez Serbię. W wyniku zdarzenia śmierć poniosło 5 osób, 33 zostało rannych. Powódka trafiła do szpitala, pomimo długotrwałej hospitalizacji i leczenia nie odzyskała pełnej sprawności.
Właściciel autokaru, którym podróżowała kobieta, miał wykupioną polisę OC. Dotyczyła ona odpowiedzialności w ruchu krajowym. Jednak zgodnie z art. 25 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. 2013 poz. 392 ze zm.) ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje zdarzenia powstałe na terytorium Polski i zdarzenia na terytoriach państw, których biura narodowe są sygnatariuszami porozumienia wielostronnego. Natomiast, Serbia, na terenie której doszło do zdarzenia komunikacyjnego, nie będąc członkiem Unii Europejskiej, nie jest stroną porozumienia wielostronnego, w związku z czym osoba powinna posiadać zagraniczne ubezpieczenie OC, tzw. zieloną kartę.
W rozpatrywanej sprawie ani właściciel, ani kierowcy nie posiadali zielonej karty. Argumentowali, że w trakcie zawierania umowy ubezpieczenia żadna ze stron nie wspominała o tym, mimo, że zakład ubezpieczeń, w którym przedsiębiorca zakupił polisę OC komunikacyjnego, dodawał zieloną kartę gratis.
Poszkodowana wystąpiła z roszczeniem o wypłatę odszkodowania do zakładu ubezpieczeń. Podnosiła opinię, że skoro ubezpieczenie zagraniczne nie wymaga dodatkowej składki, to jest ono integralną częścią krajowego ubezpieczenia OC, którego polisa była ważna w chwili wypadku.
Sąd I instancji zgodził się z argumentami kobiety i zasądził na jej rzecz od zakładu ubezpieczeń 200 tys. zł zadośćuczynienia, 35 tys. zł odszkodowania oraz rentę. Natomiast, sąd II instancji zmienił wyrok, wskazując, że ubezpieczenie OC w ruchu zagranicznym jest odrębną umową ubezpieczenia, która powinna być potwierdzona polisą. Zdaniem Sądu, jeżeli właściciel pojazdu nie dysponował dokumentem ubezpieczenia, to oznacza, że ubezpieczenie nie zostało zawarte.
Pełnomocnik kobiety złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który uchylił wyrok apelacyjny i nakazał ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu, SN wskazał, że powódka nie przedstawiła dowodu na zawarcie dodatkowego ubezpieczenia OC w ruchu zagranicznym, co miałoby znaczenie w przypadku, gdyby szkoda została wyrządzona osobie zagranicznej w wypadku, który miał miejsce za granicą. Natomiast, w rozpatrywanej sprawie przewoźnik, ubezpieczyciel i osoba poszkodowana byli podmiotami polskimi, a między pasażerem podróży i właścicielem autokaru została zawarta umowa przewozu. Zdaniem Sądu, w takim wypadku nie można żądać, aby pasażer musiał się dodatkowo ubezpieczać. Ponadto, Sąd stwierdził, że należy ponownie rozpatrzeć przez Sąd II instancji, czy zawarcie polisy OC w okresie promocyjnym obejmowało ubezpieczenie wynikające z zielonej karty.
